Samenleving in Balans

Ook wel eens dat gevoel van: help, ik word gek, ik wil hier weg! Weg van al die regels, weg van de bureaucratie, weg van de chaos en drukte. Ik was uitgekeken op Nederland en voelde al jaren de sterke behoefte mijn geluk elders in de wereld te beproeven. Als ik een lijst met 100 mogelijke emigratie-landen had moeten opstellen dan kwam Denemarken daar zeker niet op voor. En toch leidde een samenloop van omstandigheden en een nieuwe liefde er toe, dat ik in 2002 neerstreek in het midtsjyske Denemarken. Het avontuur kon beginnen!

Wat op afstand vanuit NL niet was gelukt, lukte toen ik er eenmaal woonde al binnen 3 weken: ik vond een baan in mijn vakgebied. De eerste grote uitdaging was natuurlijk de taal.

Ik moet het de Denen nageven, dat is echt goed geregeld daar. Ik kon direct op de taalschool (sprogskolen) beginnen en van mijn nieuwe werkgever had ik een maand uitstel gekregen, zodat ik me eerst even op de taal kon storten.

Op mijn werk was de voertaal in eerste instantie Engels, dat langzaamaan door Deens werd vervangen; althans, ik stelde vragen in het Engels en zij antwoordde mij in het Deens.

Al snel werd ik ook met andere verschillen geconfronteerd. De werktijden bijvoorbeeld. Ik was ploegendiensten gewend, maar hier werkten ze 12 uur per dag! Dus van 06:00 tot 18:00 uur of van 18:00 tot 06:00 uur - dat is toch wel even wennen en een érg lange werkdag als je zo ontzettend vroeg op moet staan. De 18:00 tot 06:00 uur diensten bevielen mij dan ook aanzienlijk beter.

Ik kwam voor het eerst met de termen A-mens (A-menneske) en B-mens (B-menneske) in aanraking,  en ervoer dat er weinig respect was voor de B-mens. Vergeleken met mijn Deense collega’s viel ik absoluut in de B-mens groep, hoewel ik mij niet erg herken in de verhalen die ik hier op de site lees. Zo heb ik geen last van een ochtendhumeur, ook al heb ik maar 4 tot 5 uur slaap gehad, verslaap ik mij nooit en kan ik al snel helder nadenken op de vroege ochtend. Dus misschien dat ik meer een dagmens ben.

In ieder geval bleek Denemarken een ongelofelijke ochtendmens samenleving te zijn. Scholen beginnen al om 8:00 ’s ochtends, maar de kantoortijden ook. Dus kun je nagaan hoe vroeg die eruit moeten om eerst de kinderen naar de voorschoolse opvang te brengen, zodat je om 08:00 uur op kantoor kan zijn. Daar werd ik ook geconfronteerd met de ochtend-broodtraditie. Elke ochtend wordt er vers witbrood gehaald bij de bakker, die dan nog warm in dikke plakken wordt gesneden en met een klodder boter wordt genuttigd. Je kunt dus gewoon al om 4:00 of 5:00 uur ’s ochtends bij alle bakkers terecht om brood te kopen! Dat wordt massaal gedaan, waardoor er na 9:00 uur ’s ochtends nog maar erg beperkte keuze is, zelfs in het weekend (de bakkers zijn alle dagen open).

Als ik een vrij weekend had, vond ik het uiteraard heerlijk om uit te slapen. Dan stond ik op zaterdag lekker pas om 12:00 uur op en wilde na het eten en douchen nog even de stad in. Wat schetste mijn verbazing: de winkels in het centrum sluiten al om 13:00 of 14:00 uur! Wat? Dat is toch niet te geloven? Dé dag om je omzet te halen en je gooit de boel al zo vroeg dicht? Ook banken, gemeentehuizen en bibliotheken sluiten ontzettend vroeg en van koopavonden hebben ze nog nooit gehoord. Alleen de supermarkten kennen heel ruime openingstijden en als je omzet onder een bepaald bedrag per jaar ligt, mag je ’s avonds langer open en op ’s zondags tot 17:00 uur open zijn.

Verder ontdekte ik, hoe meer ik integreerde en toen ik eenmaal de taal machtig was, dat Denemarken ook echt het land van de regels en de wetten is. Als je Nederland bureaucratisch vindt en je je beperkt voelt in je vrijheid of het maken van je eigen keuzes, dan is Denemarken zeker niets voor jou!  Nadat mijn relatie gestrand was en ik inmiddels in een andere plaats op mezelf woonde, werd ik geconfronteerd met de meest belachelijke regel die ik ooit heb meegemaakt: als het gesneeuwd heeft dan ben je verplicht (op laste van boete) om je stoep voor 7:00 uur schoon te maken en in het weekend voor 8:00 uur!!! Ach, je bent dan wel weer op tijd bij de bakker niet waar…

Uiteindelijk werd ik verliefd op een Deense ben ik daar getrouwd. Toen mijn vrouw zwanger was van onze tweede (en haar derde) en graag parttime of meer vanuit huis wilde gaan werken, ontdekte ik dat dit in Denemarken vrijwel onmogelijk is, helemaal als je buiten Kopenhagen woont. We besloten naar Nederland te verhuizen en daarmee eindigde voor mij na bijna 6 jaar een avontuur in het buitenland, terwijl die voor mijn vrouw juist begon! Uiteraard net zo’n opgave voor haar (zeker de taal!) als destijds voor mij, alleen weet zij nu al dat ze niet meer terug wil naar Denemarken.

Ik zou absoluut weer emigreren (het liefst buiten Europa), maar ik heb wel geleerd dat het ‘perfecte land’ niet bestaat en dat wij in Nederland toch wel iets heel unieks hebben: een eigen keuze. Kijk eens hoeveel vrijheden wij hebben die elders niet gelden en hoe flexibel onze maatschappij is. Wij passen ons snel aan en maken ons nieuwe dingen snel eigen, iets dat ik pas heb ingezien en leren waarderen na mijn afwezigheid van 6 jaar. Daarom geloof ik ook dat een vereniging als B-Society sneller iets zal bereiken in Nederland dan B-Samfundet in Denemarken. Het gras bij de buren is zeker niet groener dan bij ons!